Studio DESTRESS is een podcast van het consortium DESTRESS. Elke maand komt er een nieuwe aflevering online met achtergronden, diepteinterviews, reportages op locatie, etc.

In de eerste aflevering van het eerste drieluik gaan Christiaan Vinkers, Jurriaan Penders en Karen Nieuwenhuijsen onder leiding van Inge Diepman in op de vraag: wat is DESTRESS?

Since this podcast is in Dutch, we are pleased to provide an English article which is derived from this podcast. A Dutch transcript is presented below the English text.

From little control over stress to practical solutions

Stress at the workplace is an issue that’s becoming more common. Despite numerous interventions offered by employers and occupational health services, the number of employees suffering from stress continues to rise. Therefore, the Amsterdam UMC has initiated the DESTRESS project, in collaboration with public and private partners. This project focuses on the early detection of stress. Officially launched on September 12th 2024, DESTRESS promises an innovative approach to prevent the escalation of stress-related problems.

DESTRESS in a nutshell
The aim of DESTRESS is to timely identify stress at the workplace before it becomes a major issue. By using new technologies and a collaborative approach between various experts, the project aims to help both employees and employers to take action at an earlier stage. According to Christiaan Vinkers, psychiatrist and one of the DESTRESS initiators, early detection is key. “What makes DESTRESS unique is that we try to recognize stress much earlier. Often, we are too late, and by intervening sooner, we can prevent many escalations.”

Vinkers explains that while existing programs often focus on resilience and reducing stress, these efforts alone are not enough to reduce the rising numbers of stress-related absenteeism. He highlights that DESTRESS stands out by aiming to detect stress signals at an early stage in order to initiate timely conversations between employees, employers, and professionals. The project brings together knowledge from various fields, including scientists, sociologists, and experienced professionals, to develop an effective approach.

The scale of the problem
That stress at the workplace is a serious problem is evident from the data. According to Jurriaan Penders, Director of Medical Affairs at HumanTotalCare, absenteeism due to stress-related complaints has increased by 30% over the past five years. Despite all interventions, we see that absenteeism continues to rise. In the past year alone, there has been an additional increase of 8%*," he says. “On average, employees suffering from stress are absent for 240 days. This not only causes significant distress for the employee but also incurs substantial costs: approximately €340 per day. For each employee, this can amount to €80,000 to €100,000.”

Penders emphasizes that the challenge lies not only in recognizing stress but in intervening at the right time. “We often know what needs to be done to reduce stress, but in practice, we don’t always act on it. For example, when I’m busy, I know I need to go for a run to relieve my stress, but the first thing I cancel from my schedule is that run,” he explains. “It’s not just about avoiding stress, but also about taking the right actions to prevent or reduce it. DESTRESS helps by offering tools and reminders to prompt us to take action in time.”

The key to success: collaboration
One of the core strengths of DESTRESS is the broad collaboration between different parties. While many existing interventions target specific groups or companies, this project brings together experts from various fields. Knowledge from science is combined with insights from employers, employees, psychologists, and sociologists. Commercial entities and experienced professionals are also actively involved in developing solutions.

According to Karen Nieuwenhuijsen, Associate Professor at the Department of Public and Occupational Health at the Amsterdam UMC, this collaboration is crucial for making a real impact. “There are plenty of effective interventions available, but we lack the means to get people to make use of these interventions in time,” she says. “We can develop fantastic solutions, but if people don’t use them, they won’t do any good. It’s essential that these solutions meet the needs of users.”

Nieuwenhuijsen explains that the project doesn’t just focus on individual employees but also on entire organizations. “If an entire department is dealing with stress, it’s important to pick up on those signals and address the issues. DESTRESS offers concrete tools for both employees and employers to take action sooner.”

Innovation and technology
A key focus of DESTRESS is using technology to measure and detect stress at an early stage. Wearables, like smartwatches and fitness trackers, can monitor stress levels and alert users when action is needed. These technologies can indicate when someone is under prolonged pressure or is skipping recovery moments.

Vinkers stresses the importance of these technological tools but points out that they only work if people actually use them. “A signal from a wearable shouldn’t be annoying. Otherwise people will just ignore it.” he explains. “It needs to be a nudge that motivates people to take action. The aim is to help people to better manage stress before it escalates.”

Penders adds that technology can also improve the collaboration between employees and employers. “It’s crucial for professionals to have the right tools, not just to measure individual stress but also to identify stressors and trends at the department level. This allows us to address structural issues and prevent employees from burning out.”

What can we expect?
Over the next eight years, the DESTRESS project will be executed with an investment of 10 million euros. In these eight years, we aim to make significant progress in addressing stress at the workplace. “It might seem like a large sum of money, but considering that work-related stress costs us 3 to 4 billion euros annually, this investment is more than justified,” says Vinkers.

He hopes that in the future, DESTRESS will be embraced not only by large companies and occupational health services but also by smaller organizations and freelancers. “The knowledge we gain must be available to everyone. It’s important that we don’t just keep our knowledge within the ivory tower of science, but that it is applied in practice so that everyone can benefit from it.”

The ultimate goal of DESTRESS is not to eliminate stress entirely, but to help people manage it better. Stress is an unavoidable part of life, as Vinkers puts it: “The famous stress researcher Hans Selye once said, ‘The only way to have no stress is to be dead.’ So, stress isn’t always negative, but we need to learn how to refrain from the more uncomfortable kinds of stress.”

Conclusion
DESTRESS offers a hopeful future for the working population in the Netherlands. By focusing on collaboration, technology, and early detection of stress signals, the project aims to contribute to a healthier work culture where stress can be discussed openly and addressed before it escalates. As Penders aptly puts it: “If we can help people to manage their stress better and prevent burnout, we will have taken a huge step forward.” 

Do you have questions or suggestions? Send an email to info@destress-project.nl.

* Source: Absenteeism data from ArboNed and HumanCapitalCare, part of HumanTotalCare, dated September 19, 2024. This updated data was released after the recording of the podcast and therefore differs from the figures mentioned in the podcast.

Van weinig grip op stress naar concrete handvatten

Stress op de werkvloer is een probleem dat steeds vaker voorkomt. Ondanks de vele interventies die werkgevers en arbodiensten aanbieden, blijft het aantal medewerkers dat uitvalt door stress stijgen. Het Amsterdam UMC heeft daarom, samen met publieke en private partners, het DESTRESS-project geïnitieerd, een initiatief dat zich richt op het vroegtijdig herkennen van stress. Dit project, dat op 12 september 2024 feestelijk werd gelanceerd, belooft een innovatieve aanpak waarmee escalatie van stressproblemen kan worden voorkomen.

DESTRESS: het project in een notendop
DESTRESS heeft als doel stress op de werkvloer vroegtijdig te herkennen, nog voordat het een groot probleem wordt. Door gebruik te maken van nieuwe technologieën en samenwerking tussen verschillende experts, wil het project werknemers en werkgevers helpen om op tijd in te grijpen. Volgens Christiaan Vinkers, psychiater en een van de initiatiefnemers van DESTRESS, is het belangrijk om stress in een vroeg stadium te signaleren. “Wat DESTRESS anders maakt, is dat we proberen om stress veel eerder te herkennen. Vaak zijn we te laat, en als we eerder kunnen ingrijpen, kunnen we veel escalatie voorkomen.”

Vinkers legt uit dat bestaande programma’s vaak gericht zijn op veerkracht en het verminderen van stressklachten, maar dat deze niet voldoende zijn om het toenemende ziekteverzuim door stress een halt toe te roepen. Hij benadrukt dat de kracht van DESTRESS ligt in het vroegtijdig signaleren van problemen en het tijdig starten van het gesprek tussen werknemers, werkgevers en professionals. Het project combineert daarom verschillende inzichten en disciplines, van wetenschappers tot ervaringsdeskundigen en sociologen, om zo tot een effectieve aanpak te komen.

De omvang van het probleem
Dat stress op de werkvloer een groot probleem is, blijkt uit de cijfers. Volgens Jurriaan Penders, directeur medische zaken bij HumanTotalCare, is het verzuim door stressgerelateerde klachten de afgelopen vijf jaar met 30% gestegen. “Ondanks alle interventies zien we dat het verzuim blijft toenemen. Alleen al het afgelopen jaar is er nog eens 8% bijgekomen*,” vertelt hij. “Gemiddeld zijn mensen met stressklachten 240 dagen afwezig. Dat kost niet alleen veel leed voor de werknemer zelf, maar ook veel geld: zo’n 340 euro per dag. Per werknemer kan dat oplopen tot wel 80.000 tot 100.000 euro.”

Penders benadrukt dat het probleem niet alleen ligt bij het herkennen van stress, maar vooral bij het tijdig ingrijpen. “We weten vaak wat er nodig is om stress te verminderen, maar in de praktijk handelen we er niet naar. Als ik het zelf druk heb, weet ik dat ik moet gaan hardlopen om mijn stress te verlichten, maar het eerste wat ik uit mijn agenda schrap, is dat rondje hardlopen,” geeft hij als voorbeeld. “Het gaat dus niet alleen om het vermijden van stress, maar ook om het uitvoeren van de juiste acties om stress te voorkomen of verminderen. DESTRESS helpt daarbij door tools en signalen aan te bieden die ons eraan herinneren om op tijd actie te ondernemen.”

De sleutel tot succes: samenwerken
Een van de belangrijkste aspecten van DESTRESS is de brede samenwerking tussen verschillende partijen. Waar veel bestaande interventies zich richten op specifieke groepen of bedrijven, brengt dit project experts uit allerlei vakgebieden bij elkaar. Zo wordt kennis uit de wetenschap gecombineerd met inzichten van werkgevers, werknemers, psychologen en sociologen. Ook commerciële partijen en ervaringsdeskundigen worden actief betrokken bij de ontwikkeling van oplossingen.

Volgens Karen Nieuwenhuijsen, Universitair Hoofddocent bij de afdeling Public and Occupational Health van het Amsterdam UMC, is deze samenwerking cruciaal om echt impact te kunnen maken. “Er zijn genoeg effectieve interventies beschikbaar, maar het ontbreekt ons aan manieren om mensen op tijd bij die interventies te krijgen,” vertelt ze. “We kunnen nog zulke mooie dingen ontwikkelen, maar als mensen ze niet gebruiken, heeft het geen effect. Het is belangrijk dat de oplossingen aansluiten bij de behoeften van de gebruikers en dat ze ook echt praktisch bruikbaar zijn.”

Nieuwenhuijsen legt uit dat het project daarom niet alleen focust op individuele werknemers, maar ook op organisaties als geheel. “Als een hele afdeling te maken heeft met stress, is het belangrijk om die signalen op te vangen en aan te pakken. DESTRESS biedt hier concrete handvatten voor, zodat zowel de werknemer als de werkgever eerder in actie kan komen.”

Innovatie en technologie
Een van de speerpunten van DESTRESS is het gebruik van technologie om stress te meten en vroegtijdig te signaleren. Wearables, zoals smartwatches en fitness trackers, kunnen helpen om stressniveaus te monitoren en een signaal af te geven als er actie nodig is. Deze technologie kan bijvoorbeeld aangeven wanneer iemand te lang onder druk staat of zijn of haar herstelmomenten overslaat.

Vinkers benadrukt het belang van deze technologische hulpmiddelen, maar geeft ook aan dat ze alleen werken als mensen er daadwerkelijk iets mee doen. “Het signaal van een wearable mag niet irritant zijn, want dan klikken mensen het gewoon weg,” legt hij uit. “Het moet dus een signaal zijn dat mensen motiveert om echt actie te ondernemen. Het doel is om mensen te helpen beter om te gaan met stress, voordat het uit de hand loopt.”

Daarnaast wijst Penders erop dat technologie ook kan helpen om de samenwerking tussen werknemer en werkgever te verbeteren. “Het is essentieel dat we als professionals de juiste tools hebben om niet alleen individuele stress te meten, maar ook om trends te signaleren op afdelingsniveau. Zo kunnen we problemen structureel aanpakken en voorkomen dat medewerkers uitvallen.”

Wat kunnen we verwachten?
Het DESTRESS-project zal de komende acht jaar worden uitgerold en heeft een investering van 10 miljoen euro ontvangen. Het doel is om in deze periode significante vooruitgang te boeken in de manier waarop stress op de werkvloer wordt aangepakt. “Het lijkt misschien een groot bedrag, maar als je bedenkt dat werkstress ons jaarlijks 3 tot 4 miljard euro kost, is deze investering meer dan gerechtvaardigd,” aldus Vinkers. 

Hij hoopt dat DESTRESS in de toekomst niet alleen wordt omarmd door grote bedrijven en arbodiensten, maar ook door kleinere organisaties en zelfstandigen. “De kennis die we opdoen, moet beschikbaar zijn voor iedereen. Het is belangrijk dat we niet alleen in de ivoren toren van de wetenschap blijven, maar dat deze inzichten ook in de praktijk worden toegepast, zodat iedereen er baat bij heeft.”

Het uiteindelijke doel van DESTRESS is niet om stress volledig te elimineren, maar om mensen te helpen er beter mee om te gaan. Stress is namelijk een onvermijdelijk onderdeel van het leven, maar zoals Vinkers het treffend verwoordt: “De beroemde stressonderzoeker Hans Selye zei ooit: ‘De enige manier om geen stress te hebben, is als je dood bent.’ Stress is dus niet altijd negatief, maar we moeten leren om de ongemakkelijke stress voor te blijven.”

Conclusie
DESTRESS biedt een hoopvolle toekomst voor werkend Nederland. Door in te zetten op samenwerking, technologie en het vroegtijdig herkennen van stresssignalen, hoopt het project bij te dragen aan een gezonde werkcultuur waarin stress bespreekbaar is en tijdig kan worden aangepakt. Of, zoals Penders het verwoordt: “Als we mensen kunnen helpen om beter om te gaan met stress en zo uitval kunnen voorkomen, hebben we al een enorme stap gezet.”

Heb je vragen of suggesties? Stuur een e-mail naar info@destress-project.nl.


* Bron: Verzuimdata ArboNed en HumanCapitalCare, onderdeel van HumanTotalCare, d.d. 19 september 2024. Deze actuele data zijn uitgekomen ná opname van de podcast en verschillen daarom van de genoemde cijfers in de podcast.