Terugblik op de DESTRESS Consortiumbijeenkomst

Op 21 mei 2025 vond in het hart van Den Haag bij Nationale-Nederlanden een DESTRESS-consortiumbijeenkomst plaats. Een dag waarop ruim 50 betrokkenen uit het project, van onderzoekers tot publieke en private partners, samenkwamen om kennis te delen, plannen te smeden en verbinding te versterken. De sfeer was energiek en de opbrengst van grote waarde voor het vervolg van DESTRESS.

Na een hartelijk welkom door projectleider Christiaan Vinkers en Frank Brinkmans vanuit gastorganisatie Nationale-Nederlanden, namen projectmanager Anouk Gathier en Christiaan de partners mee langs de hoogtepunten van de eerste acht maanden.

Een belangrijk moment was de introductie van het Stakeholders Forum, bestaande uit alleco-financiers en cooperation partners, dat actief meedenkt over de ontwikkeling en toepasbaarheid van de DESTRESS-aanpak. Via interactieve Mentimeter-vragen konden zij direct input geven op cruciale vragen uit de clusters. Dit Stakeholders Forum zal de komende maanden en jaren gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen.

Update van de clusters
Na deze introductie werd er per cluster een update gegeven.

Cluster 1: randvoorwaarden voor samenwerking
Onder leiding van Roos Schelvis, onderzoeker en universitair docent bij het Amsterdam UMC, en Duco Bannink, universitair hoofddocent en bestuurskundige bij de Vrije Universiteit van Amsterdam, werd een inkijkje gegeven in de voortgang binnen de werkpakketten 1, 2 en 3. In werkpakket1 zijn inmiddels diepte-interviews gestart met werknemers die recent een stressgerelateerde omslagpunt in hun werk hebben meegemaakt. Daarnaast worden focusgroepen georganiseerd met werknemers, werkgevers, arbo-professionals, psychologen enen zzp’ers. De samenwerking met het Experience Expert Panel van MIND speelt hierin een belangrijke rol.

Ook binnen werkpakket 2 is veel in beweging: de casusselectie voor etnografisch onderzoek is in volle gang, met oog op de start van de eerste onderzoeksronde in november. Met dit etnografisch onderzoek zal binnen binnen meerdere organisaties, aan de hand van observaties en interviews, bestudeerd worden wat er gebeurt in dagelijkse organisatieprocessen om te zien wat al goed werkt en wat er geoptimaliseerd kan worden om het welzijn binnen de organisatie te verbeteren. Hierbij is er onder andere aandacht voor de organisatiestructuur- en cultuur.

Werkpakket 3 werkt aan het opstellen van een overkoepelend raamwerk dat de inzichten uit werkpakket 1 en 2 moet verbinden. Door middel van literatuuronderzoek en interviews wordt uitgediept wat ethisch, en juridisch mogelijk (en sociaal wenselijk) is als het gaat om de detectie en terugkoppeling van stress-signalen op de werkvloer.

Cluster 2: meten van stressignalen
Hilbrand Oldenhuis, lector Digital Health bij de Hanze Hogeschool, en Carlijn Vrins, onderzoeker bij het Amsterdam UMC, namen het publiek mee in de voorbereidingen van het grootschalige DESTRESS-cohortonderzoek (werkpakket 4), dat in maart 2026 van start zal gaan. In dit onderzoek zullen bij 1.000 werkenden een jaar lang stress-signalen worden gemeten door middel van wearables en vragenlijsten. Momenteel wordt het onderzoeksprotocol geschreven en deze zal in september 2025 worden ingediend bij de medisch ethische toetsingscommissie van het Radboudumc. Daarnaast zijn er roadshows in voorbereiding, waarbij medewerkers van arbodiensten paraDIGMA en HumanTotalCare worden voorbereid om deelnemers te werven.

Werkpakket 5 brengt in kaart welke factoren op de werkvloer stress veroorzaken (stressoren) of juist verminderen. Inmiddels is er een lijst van stressoren opgesteld, zijn er interviews met experts gehouden over (veranderende) stressoren, en wordt er literatuuronderzoek gedaan naar werkmodellen en bestaande meetinstrumenten om stressoren in kaart te brengen.

Werkpakket 6, onder leiding van Mark Hoogendoorn, bereidt zich voor op het ontwikkelen van voorspellende modellen met behulp van AI, in eerste instantie op basis van bestaande data en later op basis van de data die in werkpakket 4 en 5 worden verzameld. Deze voorspellende modellen zijn rond 2027 gereed.

Cluster 3: ontwikkelen van schaalbare oplossing
Christiaan Vinkers en Linda Kwakkenbos, onderzoeker en universitair docent aan de Radboud Universiteit, presenteerden de plannen voor cluster 3, waar “the magic happens” - alles samenkomt. Werkpakket 7 werkt aan de ontwikkeling van de DESTRESS-oplossing: een praktische tool die inzichten uit alle clusters combineert en gemeten stress-signalen zal terugkoppelen op individueel en organisatieniveau. Hoewel dit werkpakket later op gang komt, wordt er al hard gebrainstormd over een bruikbare en veilige data-infrastructuur.

Werkpakket 8 zal de effectiviteit en bruikbaarheid van de DESTRESS-oplossing in de praktijk testen binnen verschillende organisatiesnaar verwachting in 2027. Werkpakket 9 richt zich tenslotte op de implementatie en opschaling van de DESTRESS-oplossing: hoe zorgen we ervoor dat de oplossing daadwerkelijk gebruikt gaat worden, en op een manier die kosteneffectief en duurzaam is?

Stem van de toekomst: de Early Career Board
Een bijzonder moment was de introductie van de Early Career Board: de groep ’promovendi en postdocs die actief zijn in de verschillende werkpakketten, en gezamenlijk zorgt voor verfrissende inzichten in het project. Als Early Career Board zullen zij het onderwijsprogramma van DESTRESS vormgeven, zodat jonge onderzoekers binnen DESTRESS interessante cursussen, trainingen of lezingen kunnen volgen over stress op de werkvloer en aanverwante onderwerpen.

Parallelsessies: samen bouwen aan de oplossing
In de middag werden acht interactieve parallelsessies georganiseerd. Enkele highlights:

• Twee sessies over het design van het grootschalige cohortonderzoek (‘Design Sprint sessies’) borduurden voort op eerdere overleggen en verzamelden input voor de opzet van het cohort.

• Een sessie met het Experience Expert Panel benadrukte het belang van ervaringskennis in alle fasen van het project. Tijdens deze sessie gaven ervaringsdeskundigen input op het voorlopige design van het DESTRESS-cohortonderzoek.

• Een juridisch-ethische workshop bracht belangrijke aandachtspunten in kaart rondom privacy en data-gebruik.

• In een sessie over de ontwikkeling van de DESTRESS-oplossing werd nagedacht over randvoorwaarden, gebruikerservaring en het meenemen van verschillende doelgroepen, zeker ook de praktisch opgeleiden.

• Tijdens een sessie over de evaluatie en implementatie van de DESTRESS-oplossing werd gebrainstormd over hoe de bruikbaarheid en impact van de DESTRESS-oplossing goed geëvalueerd kan worden maar ook hoe de oplossing te zijner tijd duurzaam geïmplementeerd kan worden.

• In een sessie met de Early Career Board werden de eerste ideeën voor het DESTRESS-onderwijsprogramma voor jonge onderzoekers verder uitgediept.

• Tijdens de sessie rond het vergroten van de DESTRESS-beweging sessie werd besproken hoe we DESTRESS nog verder onder de aandacht kunnen brengen binnen en buiten ons eigen consortium.

Een stap dichter bij duurzame stressaanpak
De dag werd feestelijk afgesloten met een borrel, waar volop werd nagepraat over de inspirerende sessies en ideeën voor het vervolg. Zoals Christiaan het verwoordde: "Wat een feest om met zo’n diverse en leuke groep mensen samen te komen en te zien wat we in korte tijd al hebben bereikt."

DESTRESS staat nog aan het begin van haar missie, maar deze consortiumbijeenkomst markeert een belangrijke mijlpaal. We kijken uit naar het vervolg, waarin de input van deze dag direct wordt meegenomen in de verdere ontwikkeling van de DESTRESS-aanpak- en oplossing.